Αυτοεκτίμηση: Το Κλειδί για την Ευημερία

Η αυτοεκτίμηση αποτελεί έναν από τους πιο κρίσιμους παράγοντες για την ψυχολογική μας ευημερία και την προσωπική μας ανάπτυξη. Επηρεάζει την αντίληψή μας για τον εαυτό μας, τις σχέσεις μας με τους άλλους και την ικανότητά μας να αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις της ζωής. Παρακάτω θα σας βοηθήσω να εξερευνήσετε την έννοια της αυτοεκτίμησης, τους παράγοντες που την επηρεάζουν και τρόπους για την ενίσχυσή της.

Ας αρχίσουμε όμως με το τι είναι η Αυτοεκτίμηση;

Η αυτοεκτίμηση αναφέρεται στην αξία που δίνουμε στον εαυτό μας, την εικόνα που έχουμε για τις ικανότητες και τις δυνατότητές μας και τη γενική μας αίσθηση αυτοεκτίμησης. Μια υγιής αυτοεκτίμηση επιτρέπει στους ανθρώπους να αναγνωρίζουν τις θετικές τους πλευρές και να αποδέχονται τις αδυναμίες τους χωρίς να χάνουν την πίστη τους στον εαυτό τους.

Ο Carl Rogers, Αμερικανός ψυχολόγος, θεωρείται ένας από τους πρωτοπόρους της θεραπείας με επίκεντρο τον άνθρωπο. Η προσέγγισή του εστιάζει στην αυτοαποδοχή και στην αβίαστη θετική εκτίμηση, θεωρώντας τες απαραίτητες για την ψυχολογική ανάπτυξη καθως υποστηριζει οτι η υψηλη αυτοεκτίμηση μειώνει τον κίνδυνο κατάθλιψης, άγχους και άλλων ψυχικών διαταραχών ενώ ενισχύει υγιεινές συνήθειες και καλύτερη επικοινωνία τόσο στις προσωπικές όσο και στις επαγγελματικές σχέσεις.

Στο βιβλίο του “Το γίγνεσθαι του προσώπου”*, υποστηρίζει ότι η αυτοαποδοχή περιλαμβάνει την πλήρη και άνευ όρων αποδοχή του εαυτού μας, με τα λάθη, τις αδυναμίες και τις ιδιαιτερότητές μας. Η αβίαστη θετική εκτίμηση αναφέρεται στην άνευ όρων αποδοχή και εκτίμηση των άλλων, χωρίς κριτική ή προϋποθέσεις.

Παράγοντες που Επηρεάζουν την Αυτοεκτίμηση

 Οι εμπειρίες της παιδικής ηλικίας, όπως η αποδοχή, η αγάπη και η υποστήριξη από τους γονείς και τους δασκάλους, παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της αυτοεκτίμησης. Τα παιδιά που μεγαλώνουν σε περιβάλλοντα με θετική ενίσχυση και ενθάρρυνση τείνουν να αναπτύσσουν υψηλότερη αυτοεκτίμηση, οι σχέσεις με φίλους, συνεργάτες και το κοινωνικό περιβάλλον επηρεάζουν επίσης την αυτοεκτίμηση. Υποστηρικτικές και θετικές σχέσεις ενισχύουν την αυτοεκτίμηση, ενώ οι τοξικές ή αρνητικές σχέσεις μπορεί να την υπονομεύσουν. Ενας απο τους σημαντικότερους παράγοντες ειναι οι επιτυχίες και οι αποτυχίες που βιώνουμε στη ζωή μας και ενώ οι επιτυχίες ενισχύουν την αυτοπεποίθηση και την αίσθηση της αξίας μας, οι αποτυχίες μπορεί να την μειώσουν, ιδιαίτερα αν δεν έχουμε αναπτύξει υγιείς μηχανισμούς αντιμετώπισης. Εκτός όμως από το άμεσο περιβάλλον μας υπάρχουν και οι εξωτερικοι παραγοντες, οπως οι κοινωνικές και πολιτισμικές αξίες και τα πρότυπα που επηρεάζουν την αυτοεκτίμησή μας. Τα μηνύματα που λαμβάνουμε από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τη διαφήμιση και την κοινωνία γενικότερα μπορεί να επηρεάσουν την αντίληψή μας για το σώμα μας, την εμφάνιση μας και τις δυνατότητές μας.

Τρόποι Ενίσχυσης της Αυτοεκτίμησης

Η κατανόηση του εαυτού μας και η αποδοχή των θετικών και αρνητικών μας στοιχείων είναι το πρώτο βήμα προς την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης. Αναγνωρίζοντας και αποδεχόμενοι τις αδυναμίες μας, μπορούμε να δουλέψουμε πάνω τους χωρίς να υπονομεύουμε την αξία μας. Ο καθορισμός ρεαλιστικών και εφικτών στόχων μπορεί να ενισχύσει την αυτοεκτίμηση. Η επίτευξη αυτών των στόχων, όσο μικροί κι αν είναι, μας δίνει την αίσθηση της επιτυχίας και της προόδου. Η φροντίδα του σώματος και του πνεύματος είναι σημαντική για την αυτοεκτίμηση. Η υγιεινή διατροφή, η τακτική άσκηση, η επαρκής ανάπαυση, η εμπλοκή σε δραστηριότητες που μας ευχαριστούν καθώς και ο διαλογισμός συμβάλλουν στην ψυχική μας ευεξία. Ζωτικής σημασίας είναι η ικανότητα να διαχειριζόμαστε την κριτική, τόσο την εξωτερική όσο και την εσωτερική. Η θετική αυτοομιλία και η επικέντρωση στα θετικά μας στοιχεία βοηθούν στη μείωση της αρνητικής αυτοκριτικής ενώ βοηθάει στη καλλιέργεια μιας θετικής στάσης απέναντι στη ζωή και στη διατήρηση μιας υγιούς αυτοεκτίμησης. Τέλος η αναζήτηση και η αποδοχή της υποστήριξης από τους ανθρώπους γύρω μας καθώς και ενός ειδικού ψυχικής υγείας, μπορεί να ενισχύσει την αυτοεκτίμηση. Η επαφή με άτομα που μας ενθαρρύνουν και μας υποστηρίζουν συμβάλλει στην ανάπτυξη της αίσθησης της αξίας μας.

Η αυτοεκτίμηση είναι θεμελιώδης για την ψυχική μας υγεία και την προσωπική μας ανάπτυξη. Επηρεάζει κάθε πτυχή της ζωής μας, από τις προσωπικές μας σχέσεις μέχρι την επαγγελματική μας επιτυχία. Επενδύοντας στην ανάπτυξη και την ενίσχυση της αυτοεκτίμησής μας, μπορούμε να ζήσουμε μια πιο πλήρη, ικανοποιητική και ευτυχισμένη ζωή. Η αυτοεκτίμηση δεν είναι στατική, αλλά μπορεί να καλλιεργηθεί και να ενισχυθεί μέσα από συνειδητές προσπάθειες και θετικές αλλαγές στη ζωή μας.

Θυμηθείτε:

Όλα τα συναισθήματα είναι έγκυρα.

Δεν είστε μόνοι.

Η βοήθεια είναι διαθέσιμη.

#allyouneedislove

Αντωνία Γρηγοριάδου

Ψυχολόγος Ψυχοθεραπεύτρια 

*Carl Rogers "On Becoming a Person" (1977)