Κατάθλιψη και Καταθλιπτικές Διαταραχές: Ρίχνοντας Φως στην Κατάθλιψη

Antonia Grigoriadou
11 Ιουλ 2024
διαβάστηκε 2 λεπτά

Η κατάθλιψη, συχνά παρερμηνευμένη ως απλή θλίψη ή μελαγχολία, αγγίζει εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, επηρεάζοντας δραματικά τη ζωή τους. Σύμφωνα με τον Aaron Beck (Αμερικανός ψυχίατρος και ψυχολόγος, θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς και επιδραστικούς κλινικούς ψυχολόγους του 20ου αιώνα. Γεννημένος το 1921, ο Beck αφιέρωσε τη ζωή του στην κατανόηση και τη θεραπεία της κατάθλιψης και άλλων ψυχικών διαταραχών), η κατάθλιψη δεν είναι απλά μια θλίψη ή μια περαστική δυσκολία, αλλά μια ψυχική διαταραχή με συστηματικές επιδράσεις στη σκέψη, το συναίσθημα και τη συμπεριφορά του ατόμου.

Η πιο γνωστή συνεισφορά του Beck είναι η Γνωσιακή Θεραπεία (ΓΘ), μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που εστιάζει στον τρόπο που οι σκέψεις, τα συναισθήματα και οι συμπεριφορές μας αλληλεπιδρούν. Στη ΓΘ, οι ασθενείς μαθαίνουν να αναγνωρίζουν και να αμφισβητούν αυτές τις αρνητικές σκέψεις, αντικαθιστώντας τες με πιο ρεαλιστικές και λειτουργικές. Μέσω αυτής της διαδικασίας, οι ασθενείς μπορούν να βελτιώσουν τη διάθεσή τους, να μειώσουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης και να αυξήσουν την ποιότητα ζωής τους.

Βασική πεποίθηση του Beck είναι ότι η κατάθλιψη συνδέεται άμεσα με αρνητικά σχήματα που έχει το άτομο για τον εαυτό του, τον κόσμο και το μέλλον, την λεγόμενη "καταθλιπτική τριάδα". Αυτά τα σχήματα, που διαμορφώνονται στην παιδική ηλικία και επηρεάζονται από διάφορους παράγοντες, τείνουν να είναι άκαμπτα, δυσλειτουργικά και παρερμηνευμένα. Η καταθλιψη οδηγει το άτομο σε στρεβλώσεις στην επεξεργασία πληροφοριών εστιάζοντας σε αρνητικά ερεθίσματα, ερμηνεύοντας διφορούμενες καταστάσεις με αρνητικό τρόπο ενω δυσκολεύεται να βρει εναλλακτικές λύσεις με αποτέλεσμα να βιώνει θλίψη, απελπισία, αίσθημα κενού, απώλεια ενδιαφέροντος και ευχαρίστησης, δυσκολίες στη σκέψη, τη συγκέντρωση και τη λήψη αποφάσεων, αλλαγές στην όρεξη και στον ύπνο καθώς και αρνητικές σκέψεις, αίσθημα αναξιότητας και ενοχής.

Σύμφωνα με τον Beck υπάρχουν παραπάνω απο ενας τυπος κατάθλιψης:

Μείζων καταθλιπτική διαταραχή: Η πιο σοβαρή μορφή, με έντονα συμπτώματα που επηρεάζουν σημαντικά τη λειτουργικότητα.
Ελάσσων καταθλιπτική διαταραχή: Πιο ήπια μορφή, με λιγότερα και πιο ήπια συμπτώματα.
Δυστυμία: Χρόνια κατάθλιψη με ήπια έως μέτρια συμπτώματα.
Εποχική συναισθηματική διαταραχή: Σχετίζεται με αλλαγές στις εποχές, με συμπτώματα κατάθλιψης το φθινόπωρο ή τον χειμώνα.

Η κατάθλιψη είναι μια πολύπλοκη διαταραχή με πολυπαραγοντική αιτιολογία. Παράγοντες που μπορεί να παίξουν ρόλο ειναι οι γενετικοί (προδιάθεση), βιοχημικοί (ασυμβατότητες στους νευροδιαβιβαστές), ψυχολογικοί (τραυματικά βιώματα, στρες), κοινωνικοί (κοινωνική απομόνωση, προβλήματα στις σχέσεις) και ιατρικοί (χρόνιες ασθένειες, φαρμακευτική αγωγή).

Η κατάθλιψη είναι θεραπεύσιμη. Η θεραπεία συνήθως συνδυάζει: